Κατά ένα περίεργο τρόπο, θυμάμαι πολύ καλά που ήμουν και τι έκανα στο βασιλικό πραξικόπημα της 15-07-1965 (αποπομπή κυβερνήσεως Γ.Παπανδρέου), μόλις 11 ετών τότε, παρά στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας (24-07-1974), 20 χρονών πιά. Μάλλον ήμουν στην Αθήνα, γιατί θυμάμαι οτι τα καλοκαίρια των φοιτητικών μου χρόνων δούλευα 1-2 μήνες και τον Αύγουστο κατέβαινα στο νησι του πατέρα μου, στα Κύθηρα. Δούλευα λοιπόν τότε στο εργοστάσιο της ΙΖΟΛΑ στην Καλλιθέα, αλλά δεν έχω έντονη την ανάμνηση των γεγονότων, σε αντίθεση με πολλά άλλα που τα θυμάμαι έντονα. Πάντως, δεν θυμάμαι να συμμετέχω στις εκδηλώσεις χαράς του πλήθους, ούτε σε υποδοχές ή διαδηλώσεις. Εχω ένα κενό.
20/07/1965 ημέρα Σάββατο, αν δεν με απατά η μνήμη μου. Είμαι στην Κατερίνη (Β΄ Ε.ΑΝ.) υπηρετώντας την πατρίδα. Έχει προηγηθεί η 15η με την ανατροπή του Μακαρίου, οι μόνιμοι αξ/κοί πανηγυρίζουν κα το δικό μας ηθινό είναι στα πατώματα. Περισσότερο από αντίδραση, παρά γιατί το πολυπίστευα, είχα πει στην Τόνια που είχε έρθει τότε να με δει "μη στενοχωριέσαι το πιο βαθύ σκοτάδι είναι λίγο πριν το ξημέρωμα". 20η Ιουλίου λοιπόν και στο στρατόπεδο πέφετουν σαν κεραυνός τα νέα εισβολή, επιστράτευση κ.ο.κ. Μου αναθέτουν σαν βοηθός ενός μονιμά να υποδεχθούμε (καταγραφή, κατάταξη κ.τ.τλ.) τους επιστρατευμένους. Δύο μέρες σε ένα τραπέζι, χωρίς ύπνο, ούτε φαϊ δεν θυμόντουσαν να μας φέρουν, καταγράφουμε όσους παρουσιάζονται. Είναι χαρακτηρισατικό ότι δεν υπάρχει κατάσταση ποιούς περιμένουμε. Όσοι πιστοί προσέλθετε. Από στολές κάτι υπάρχει, όχι όμως άρβυλα και κυρίως οπλισμός. Στη διπλανή (4-5 χλμ.) μονάδα υλικού πολέμου μαθαίνουμε ότι ο διοικητής αυτοκτόνησε γιατί όταν άνοιξαν τα κιβώτια τα βρήκαν άδεια. Το μόνο ευχάριστο ότι οι μόνιμοι με τόσους επίστρατους έχουν γίνει κότες. 24 Ιουλίου ξεκινάμε για Θεσσαλονίκη χωρίς να μας πει κανείς που πάμε. Φθάνοντας στο λιμάνι βλέπουμε οχηματαγωγά. Ωχ για Κύπρο μας πάνε. Ευτυχώς προσπερνάμε και πηγαίνουμε στα κτήματα της Γεωργικής Σχολής, μεταξύ στρατιωτικού και πολιτικού αεροδρομίου, με αποστολή να τα προστατεύσουμε. Από ποιούς και πως δεν μας λένε γιατί δεν διαθέτουμε αντιαεροπορικά, εκτός από κάποια πολυβόλα, με τα οποία είχαμε κάνει ασκήσεις σε κάτι μπαλόνια που τράβαγαν πίσω τους αεροπλάνα, αλλά δεν νομίζω ότι μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα σε περίπτωση αεροπορικής επιδρομής. Υποψιάζομαι ότι σκοπός είναι η φύλαξη της Θεσσαλονίκης, αφού εκτός από τη στρατιωτική διοίκηση δεν υπέρχε τίποτα, όλο το Γ΄ Σ.Σ. είχε φύγει. Πρώτη αποστολή το ίδιο βράδυ να πάω στο Πανόραμα, όπου βρισκόταν σε διασπορά μια μονάδα, ούτε καν έμαθα τι ακριβώς ήταν, και να πάρω λεφτά για να πληρώσουμε τους επίστρατους (κανα σαραντάρι δραχμές ο καθένας). Το ενδιαφέρον είναι ότι η μετακίνηση γίνεται με το Ι.Χ. (ένα FIAT 124 ενός επίστρατου) ο οποίος στο δρόμο βάζει μια κασέτα Θεοδωράκη. Μαγεία, μετά τις ακροάσεις χρόνων, μέσω Ντώυτσε Βέλλε, με φρικτά παράσιτα, επιτέλους καθαρός Θεοδωράκης και από κάτω πιάτο η Θεσσαλονίκη νύχτα. Αυτά τα ολίγα για κείνο το φοβερό διάστημα, δεν έχει κανένα νόημα να σας ζαλίζω. Μόνο ένα τελευταίο εκείνο που δεν κατάλαβα ποτέ, το είχα από τότε απορία και μου έχει μείνει. Εκείνο το περίφημο που είπε πρώτος ο Μαύρος και μετά έγινε καραμέλα. "Ο χρόνος δουλεύει εις βάρος της Τουρκίας" κατά ποία έννοια άραγε; Σοφιστής
Υποθέτω πως εννοούσε οτι μας δίνεται η ευκαιρία να ανασάνουμε, να αναδιοργανωθούμε διπλωματικά και στρατιωτικά, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση. Γιατί, εκείνες τις μέρες, αν οι Τούρκοι συνέχιζαν την προέλαση στην Κύπρο, ποιός θα τους σταματούσε;
Κανείς δεν θα τους σταματούσε, όπως και συνέβη. Όμως οι Τούρκοι δεν σταμάτησαν παρά μόνο αφού ολοκλήρωσαν (με απόλυτη, γι΄ αυτούς, επιτυχία) τους προκαθορισμένους στόχους. Σε καμία λοιπόν περίπτωση δεν μπορούσε να έχει τέτοιο νόημα ο παραπάνω αφορισμός. Η έννοια ήταν σαφής ότι δηλαδή σταδιακά, και εξαιτίας της κατοχής, οι Τούρκοι θα περιέρχονταν σε πολιτικό, διπλωματικό και στρατιωτικό αδιέξοδο, πράγμα βέβαια που ουδέποτε συνέβη. Δυστυχώς (και) η ελληνική εξωτερική πολιτική διακατέχονταν πάντα από ένα είδος ανεδαφικού πολιτικού "ρομαντισμού" (τα εθνικά δίκαια κ.λ.π.) παρά τα όσα (και) έμπρακτα προσπάθησε να διδάξει ο Ελ. Βενιζέλος. Το πρόβλημα είναι ότι εξακολουθητικά τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα. Σοφιστής
4 σχόλια:
Κατά ένα περίεργο τρόπο, θυμάμαι πολύ καλά που ήμουν και τι έκανα στο βασιλικό πραξικόπημα της 15-07-1965 (αποπομπή κυβερνήσεως Γ.Παπανδρέου), μόλις 11 ετών τότε, παρά στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας (24-07-1974), 20 χρονών πιά. Μάλλον ήμουν στην Αθήνα, γιατί θυμάμαι οτι τα καλοκαίρια των φοιτητικών μου χρόνων δούλευα 1-2 μήνες και τον Αύγουστο κατέβαινα στο νησι του πατέρα μου, στα Κύθηρα. Δούλευα λοιπόν τότε στο εργοστάσιο της ΙΖΟΛΑ στην Καλλιθέα, αλλά δεν έχω έντονη την ανάμνηση των γεγονότων, σε αντίθεση με πολλά άλλα που τα θυμάμαι έντονα. Πάντως, δεν θυμάμαι να συμμετέχω στις εκδηλώσεις χαράς του πλήθους, ούτε σε υποδοχές ή διαδηλώσεις. Εχω ένα κενό.
20/07/1965 ημέρα Σάββατο, αν δεν με απατά η μνήμη μου.
Είμαι στην Κατερίνη (Β΄ Ε.ΑΝ.) υπηρετώντας την πατρίδα.
Έχει προηγηθεί η 15η με την ανατροπή του Μακαρίου, οι μόνιμοι αξ/κοί πανηγυρίζουν κα το δικό μας ηθινό είναι στα πατώματα.
Περισσότερο από αντίδραση, παρά γιατί το πολυπίστευα, είχα πει στην Τόνια που είχε έρθει τότε να με δει "μη στενοχωριέσαι το πιο βαθύ σκοτάδι είναι λίγο πριν το ξημέρωμα".
20η Ιουλίου λοιπόν και στο στρατόπεδο πέφετουν σαν κεραυνός τα νέα εισβολή, επιστράτευση κ.ο.κ.
Μου αναθέτουν σαν βοηθός ενός μονιμά να υποδεχθούμε (καταγραφή, κατάταξη κ.τ.τλ.) τους επιστρατευμένους.
Δύο μέρες σε ένα τραπέζι, χωρίς ύπνο, ούτε φαϊ δεν θυμόντουσαν να μας φέρουν, καταγράφουμε όσους παρουσιάζονται. Είναι χαρακτηρισατικό ότι δεν υπάρχει κατάσταση ποιούς περιμένουμε. Όσοι πιστοί προσέλθετε.
Από στολές κάτι υπάρχει, όχι όμως άρβυλα και κυρίως οπλισμός.
Στη διπλανή (4-5 χλμ.) μονάδα υλικού πολέμου μαθαίνουμε ότι ο διοικητής αυτοκτόνησε γιατί όταν άνοιξαν τα κιβώτια τα βρήκαν άδεια. Το μόνο ευχάριστο ότι οι μόνιμοι με τόσους επίστρατους έχουν γίνει κότες.
24 Ιουλίου ξεκινάμε για Θεσσαλονίκη χωρίς να μας πει κανείς που πάμε.
Φθάνοντας στο λιμάνι βλέπουμε οχηματαγωγά. Ωχ για Κύπρο μας πάνε.
Ευτυχώς προσπερνάμε και πηγαίνουμε στα κτήματα της Γεωργικής Σχολής, μεταξύ στρατιωτικού και πολιτικού αεροδρομίου, με αποστολή να τα προστατεύσουμε. Από ποιούς και πως δεν μας λένε γιατί δεν διαθέτουμε αντιαεροπορικά, εκτός από κάποια πολυβόλα, με τα οποία είχαμε κάνει ασκήσεις σε κάτι μπαλόνια που τράβαγαν πίσω τους αεροπλάνα, αλλά δεν νομίζω ότι μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα σε περίπτωση αεροπορικής επιδρομής.
Υποψιάζομαι ότι σκοπός είναι η φύλαξη της Θεσσαλονίκης, αφού εκτός από τη στρατιωτική διοίκηση δεν υπέρχε τίποτα, όλο το Γ΄ Σ.Σ. είχε φύγει.
Πρώτη αποστολή το ίδιο βράδυ να πάω στο Πανόραμα, όπου βρισκόταν σε διασπορά μια μονάδα, ούτε καν έμαθα τι ακριβώς ήταν, και να πάρω λεφτά για να πληρώσουμε τους επίστρατους (κανα σαραντάρι δραχμές ο καθένας).
Το ενδιαφέρον είναι ότι η μετακίνηση γίνεται με το Ι.Χ. (ένα FIAT 124 ενός επίστρατου) ο οποίος στο δρόμο βάζει μια κασέτα Θεοδωράκη. Μαγεία, μετά τις ακροάσεις χρόνων, μέσω Ντώυτσε Βέλλε, με φρικτά παράσιτα, επιτέλους καθαρός Θεοδωράκης και από κάτω πιάτο η Θεσσαλονίκη νύχτα.
Αυτά τα ολίγα για κείνο το φοβερό διάστημα, δεν έχει κανένα νόημα να σας ζαλίζω.
Μόνο ένα τελευταίο εκείνο που δεν κατάλαβα ποτέ, το είχα από τότε απορία και μου έχει μείνει.
Εκείνο το περίφημο που είπε πρώτος ο Μαύρος και μετά έγινε καραμέλα.
"Ο χρόνος δουλεύει εις βάρος της Τουρκίας" κατά ποία έννοια άραγε;
Σοφιστής
Υποθέτω πως εννοούσε οτι μας δίνεται η ευκαιρία να ανασάνουμε, να αναδιοργανωθούμε διπλωματικά και στρατιωτικά, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση. Γιατί, εκείνες τις μέρες, αν οι Τούρκοι συνέχιζαν την προέλαση στην Κύπρο, ποιός θα τους σταματούσε;
Κανείς δεν θα τους σταματούσε, όπως και συνέβη.
Όμως οι Τούρκοι δεν σταμάτησαν παρά μόνο αφού ολοκλήρωσαν (με απόλυτη, γι΄ αυτούς, επιτυχία) τους προκαθορισμένους στόχους.
Σε καμία λοιπόν περίπτωση δεν μπορούσε να έχει τέτοιο νόημα ο παραπάνω αφορισμός.
Η έννοια ήταν σαφής ότι δηλαδή σταδιακά, και εξαιτίας της κατοχής, οι Τούρκοι θα περιέρχονταν σε πολιτικό, διπλωματικό και στρατιωτικό αδιέξοδο, πράγμα βέβαια που ουδέποτε συνέβη.
Δυστυχώς (και) η ελληνική εξωτερική πολιτική διακατέχονταν πάντα από ένα είδος ανεδαφικού πολιτικού "ρομαντισμού" (τα εθνικά δίκαια κ.λ.π.) παρά τα όσα (και) έμπρακτα προσπάθησε να διδάξει ο Ελ. Βενιζέλος.
Το πρόβλημα είναι ότι εξακολουθητικά τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα.
Σοφιστής
Δημοσίευση σχολίου