...ή η ζωή που δεν έζησα
του Κώστα Κορωναίου
(ΣΤ' Γυμνάσιο 1972)
Γεννημένοι κάπου εκεί στη δεκαετία του '20, έχουν μείνει πια ελάχιστοι. Γενιά βασανισμένη και βαθιά στιγματισμένη. Πριν καλά-καλά δουν το πρώτο φως της μέρας, ο ουρανός σκοτείνιασε. 1922. Μικρασιατική καταστροφή. Θάνατος, ταπείνωση, εξανδραποδισμός, προσφυγιά. Φτώχεια, πείνα και δυστυχία. Ένα Έθνος που δεν μπορούσε να αναθρέψει τα παιδιά του, έπρεπε ξαφνικά να φροντίσει και τα προσφυγόπουλά του. Ένας λαός σε καταυλισμούς. Και μια γενιά σε αναμονή. Με ελπίδα και προσμονή.
Μεγάλωσαν στον μεσοπόλεμο. Στην πιο ταραγμένη περίοδο του Ελληνισμού. Με την δίκη των έξι και την εκτέλεση στο Γουδί, με τη Συνθήκη της Λοζάνης, με τον Εθνικό Διχασμό, με την δικτατορία του Πάγκαλου, το Κίνημα του Βενιζέλου και την παλινόρθωση της μοναρχίας, με τον Κονδύλη, τον Πλαστήρα, τον Παπάγο, τον Καφαντάρη, τον Παπαναστασίου, τον Τσαλδάρη και τ’ άλλα «παιδιά». Κι ύστερα ... εγένετο 1936 και η δικτατορία του Μεταξά. 1940. Το τέλος της εφηβείας. Αλλά τη μέρα που ανοίγαν τα φτερά τους να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους και να κατακτήσουν τον κόσμο, ο ουρανός σκοτείνιασε ξανά! Ο πόλεμος. Η γερμανική εισβολή και κατοχή. Η απόλυτη εξαθλίωση. Σκότος και έρεβος. Αγώνας για επιβίωση, κάθε μέρα, όλη μέρα. Συσσίτια, ουρές, νεκροί απ’ την εξάντληση στους δρόμος, να τους μαζεύουν τα κάρα της Δημαρχίας. Πόλεμος για ένα καρβέλι ψωμί. Ανταλλαγές σπιτιών με ένα τενεκέ λάδι και λίγα τρόφιμα. Ωμή βία και εκτελέσεις. Άλλοι στο μέτωπο, θυσία στο βωμό μιας πατρίδας που δεν πρόλαβαν να γνωρίσουν. 1945. Τέλος του πολέμου. Όχι όμως για τη γενιά των στιγματισμένων. Ακολουθεί ο εμφύλιος. Τέσσερα χρόνια στα βουνά, Έλληνες τουφεκούσαν Έλληνες. Τα νειάτα της πατρίδας θυσία και παρανάλωμα στο βωμό της σχιζοφρένειας. Το 1949, με τη λήξη του εμφύλιου, γύρω στα 30 τους πια, είναι ήδη μια χαμένη γενιά.
Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν γεμάτα προσδοκίες. Προσπαθούν να στήσουν τις ζωές τους, να αναπληρώσουν τον χαμένο χρόνο, να ξεχάσουν τη ζωή που δεν έζησαν. Προσδοκίες μάταιες. Η πραγματικότητα προσγειώνει. Διώξεις, στρατοδικεία, εξορίες, πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων. Ένωση Κέντρου, ΕΡΕ και ΕΔΑ. Παπανδρέου, Καραμανλής, Ηλιού. Αλλά και ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο. Το παλάτι και η αποστασία. Ο Γρηγόρης Λαμπράκης. Κι ο Σωτήρης, που μέρα Μαγιού εμίσεψε. Και στο βάθος ... Παπαδόπουλος. Είναι ήδη 1967.
Με το τέλος της χούντας, η γενιά των στιγματισμένων είναι πια μεσήλικες. Νέες προσδοκίες και όνειρα. Αυτή τη φορά κάτι φάνηκε ότι θ’ αλλάξει, ότι θα πάνε καλύτερα τα πράγματα. Οι πληγές άρχισαν να επουλώνονται. Τα χρόνια περνούν γρήγορα και οι εφήμερες απολαύσεις απάλυναν τον πόνο. Μόνο που η μισή ζωή είχε πάει χαμένη και η υπόλοιπη φαινόταν λίγη. Τα χρόνια βάρυναν τις πλάτες των ανθρώπων. Και το τέλος κοντοζύγωνε. Τους περίμενε όμως, μια ακόμα κρίση, που απειλεί να ρημάξει και πάλι τις ζωές των ανθρώπων, να μας γυρίσει όλους χρόνια πίσω. Ίσως για να θυμίσει σ’ αυτούς, τους απόμαχους πια, ότι δεν ήταν παρά «η γενιά των στιγματισμένων».
Κώστας Κορωναίος
Στη μνήμη του θείου μου Βασίλη Μεντή (1922-2011)
Ιούλιος 2011
Ιούλιος 2011
3 σχόλια:
Εξαίρετο κείμενο, πολύ με συγκίνησε.
Εξιστορείς με εξαίρετο τρόπο τις περιπέτειες, όχι μόνο της συγκεκριμένης γενιάς, αλλά σειράς γενεών, όσων είχαν την "τύχη" να γεννηθούν στο πρώτο μισό του περασμένου αιώνα.
Μέχρι πριν λίγα χρόνια πίστευα ότι είμασταν η πρώτη τυχερή γενιά, από την άποψη ότι δεν γνωρίσαμε τον πόλεμο.
Είχαμε βέβαια τη δικτατορία και τα γεγονότα του 74, όμως ήταν ελάχιστα μπροστά στα όσα υπέστησαν οι προηγούμενες γενεές, όπως πολύ σωστά τα εξιστορείς.
΄Ομως πια φαίνεται ότι οι χαμένες γενιές δεν τελείωσαν.
Ο τόπος (αλλά και ο κόσμος ολόκληρος) μπαίνει σε καινούριες περιπέτειες ενορχηστρωμένες από την επελαύνουσα δικτατορία του παγκοσμιοποιημένου χρηματοπιστωτικού (λέγε καλύτερα αεριτζήδικου) κεφαλαίου.
Φαίνεται ότι θα είμαστε, εκτός από τη ραγδαία υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου, η γενιά της μειωμένης εθνικής ανεξαρτησίας.
Και όταν αυτοί που συστηματικά επεξεργάζονται και μεθοδεύουν τις εξελίξεις αντιληφθούν ότι οι λαοί, πλέον, δεν εξαπατώνται, δεν θα διστάσουν να καταργήσουν και την επίφαση Δημοκρατίας που επιτρέπουν.
Σοφιστής
Κώστα σε ευχαριστούμε. Με λόγια μεστά, λέξεις που τα λένε όλα, λόγο που κυλά αβίαστα και ποιητικά μας οδηγείς στη απόλυτη ιστορική και κοινωνική περιγραφή της χρονικής περιόδου που γεννήθηκαν μεγάλωσαν έζησαν και δημιούργησαν οι πατεράδες μας. Δεν χρειάζεται κανείς να προσθέσει τίποτα . Απλά μας δίνεις την ευκαιρία να πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στη γενιά των γονιών μας, τη γενιά της χαμένης άνοιξης, που στα μέσα του περασμένου αιώνα στερήθηκαν τα πάντα για να μας δώσουν τα εφόδια για μια δική μας καλύτερη ζωή. Και πάλι σε ευχαριστούμε.
Νίκος Κουντούρης.
ΣΥΓΧΑΡΗΤΉΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΑΤΙΆ ΜΑΤΙΑ ΣΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ! ΕΧΩ ΟΜΩΣ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΩΣΗ ΟΤΙ, ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ, ΤΟ "ΠΑΡΟΝ" ΤΡΕΧΕΙ ΣΕ ΔΥΟ ΕΠΙΠΕΔΑ: ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ (ΕΔΩ ΟΙ "ΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΕΝΟΙ"), ΙΣΩΣ Η ΚΕΦΑΛΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ, ΠΟΥ ΒΙΩΝΕΙ ΣΤΟ ΠΕΤΣΙ ΤΗΣ ΤΑ ΤΕΚΤΑΙΝΟΜΕΝΑ. ΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ, ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΙ ΑΛΛΟΙ: ΑΔΙΑΦΟΡΟΙ, ΒΟΛΕΜΕΝΟΙ,ΚΑΙΡΟΣΚΟΠΟΙ, ΑΝΩΡΙΜΟΙ, ΑΠΛΩΣ ΠΙΤΣΙΡΙΚΑΔΕΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΝ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΤΟΥΣ ...
ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΖΟΥΜΕ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΜΕΡΕΣ ΜΑΣ, ΔΥΣΤΥΧΩΣ!
Κ.Δ.
Δημοσίευση σχολίου