23 Μαρτίου 1972

Το κουδούνι χτύπησε παρατεταμένα διακόπτοντας τις φωνές μας. Αρχίσατε να μαζεύεστε στο προαύλιο κατά τμήμα. Υπήρχε μια διάχυτα ευδιάθετη αίσθηση στην ατμόσφαιρα. Δεν είχαμε μάθημα! Σε λίγο πίσω από το μοναδικό μικρόφωνο πάνω στο βάθρο, εμφανίστηκαν οι καθηγητές, η χορωδία, η Σημαία. Η γιορτή ξεκινούσε...

Ήταν μια όμορφη ανοιξιάτικη μέρα κι εμείς μια όμορφη παρέα της άνοιξης. Λίγο πριν το τέλος, σας εκπροσώπησα (δείτε το #19 στο πρόγραμμα) με πολύ τρακ είναι αλήθεια. Κάτι όμως σας άρεσε και χειροκροτήσατε πολλή ώρα. Ακολούθησαν ζητωκραυγές και σφυρίγματα. Ο δικός μου αποχαιρετισμός στα ξένοιαστα χρόνια, στους συντρόφους μου, στους αδελφικούς μου φίλους, σε εσάς όλους, μόλις είχε ολοκληρωθεί. Ο Παπαϊωάννου (Κουλός) μου ζήτησε συγκινημένος ένα encore για το νυχτερινό. Πράγματι το βραδάκι ξανα-απήγγειλα τον Κάλβο μπροστά στα εργαζόμενα αδέλφια του νυχτερινού Έκτου. Ήταν Πέμπτη 23/3/1972, η τελευταία μας εθνική γιορτή στο σχολείο.

Ανδρέα Κάλβου (1792 – 1869)

ᾨδὴ Τετάρτη. Εἰς τὸν Ἱερὸν Λόχον

α´.
Ἂς μὴ βρέξῃ ποτὲ
τὸ σύννεφον, καὶ ὁ ἄνεμος
σκληρὸς ἂς μὴ σκορπίσῃ
τὸ χῶμα τὸ μακάριον
῾ποὺ σᾶς σκεπάζει. 5

β´.
Ἂς τὸ δροσίσῃ πάντοτε
μὲ᾿ τ᾿ ἀργυρά της δάκρυα
ἡ ροδόπεπλος κόρη·
καὶ αὐτοῦ ἂς ξεφυτρώνουν
αἰώνια τ᾿ ἄνθη. 10

γ´.
Ὦ γνήσια τῆς Ἑλλάδος
τέκνα· ψυχαὶ ῾ποὺ ἐπέσατε
εἰς τὸν ἀγῶνα ἀνδρείως,
τάγμα ἐκλεκτῶν Ἡρώων,
καύχημα νέον· 15

δ´.
Σᾶς ἅρπαξεν ἡ τύχη
τὴν νικητήριον δάφνην,
καὶ ἀπὸ μυρτιάν σας ἔπλεξε
καὶ πένθιμον κυπάρισσον
στέφανον ἄλλον. 20

ε´.
Ἀλλ᾿ ἄν τις ἀπεθάνῃ
διὰ τὴν πατρίδα, ἡ μύρτος
εἶναι φύλλον ἀτίμητον,
καὶ καλὰ τὰ κλαδιὰ
τῆς κυπαρίσσου. 25

ς´.
Ἀφ᾿ οὗ εἰς τοῦ πρώτου ἀνθρώπου
τοὺς ὀφθαλμούς, ἡ πρόνοος
φύσις τὸν φόβον ἔχυσε,
καὶ τὰς χρυσᾶς ἐλπίδας,
καὶ τὴν ἡμέραν· 30

ζ´.
Ἐπὶ τὸ μέγα πρόσωπον
τῆς γῆς πολυβοτάνου,
εὐθὺς τὸ οὐράνιον βλέμμα
βαθυσκαφῆ ἐφανέρωσε
μνήματα μύρια. 35

η´.
Πολλὰ μὲν σκοτεινά·
φέγγει ἐπ᾿ ὀλίγα τ᾿ ἄστρον
τὸ τῆς ἀθανασίας·
τὴν ἐκλογὴν ἐλεύθερον
δίδει τὸ θεῖον. 40

θ´.
Ἕλληνες, τῆς πατρίδος
καὶ τῶν προγόνων ἄξιοι·
Ἕλληνες σεῖς, πῶς ἤθελεν
ἀπὸ σᾶς προκριθεῖν
ἄδοξος τάφος; 45

ι´.
Ὁ Γέρων φθονερός,
καὶ τῶν ἔργων ἐχθρός,
καὶ πάσης μνήμης, ἔρχεται·
περιτρέχει τὴν θάλασσαν
καὶ τὴν γῆν ὅλην· 50

ια´.
Ἀπὸ τὴν στάμναν χύνει
τὰ ρεύματα τῆς λήθης,
καὶ τὰ πάντα ἀφανίζει.
Χάνονται ἡ πόλεις, χάνονται
βασίλεια, κ᾿ ἔθνη· 55

ιβ´.
Ἀλλ᾿ ὅτε πλησιάσει
τὴν γῆν ὁποὺ σᾶς ἔχει,
θέλει ἀλλάξειν τὸν δρόμον του
ὁ Χρόνος, τὸ θαυμάσιον
χῶμα σεβάζων. 60

ιγ´.
Αὐτοῦ ἀφ᾿ οὗ τὴν ἀρχαίαν
πορφυρίδα, καὶ σκῆπτρον,
δώσωμεν τῆς Ἑλλάδος,
θέλει φέρειν τὰ τέκνα της
πᾶσα μητέρα. 65

ιδ´.
Καὶ δακρυχέουσα θέλει
τὴν ἱερὰν φιλήσειν
κόνιν, καὶ εἰπεῖν· Τὸν ἔνδοξον
λόχον, τέκνα, μιμήσατε,
λόχον Ἡρῴων. 70

Πηγή Ποιήματος: Πανεπιστήμιο Αθηνών

Για τους ιστορικούς του Έκτου, καταθέτω ολόκληρο το χαρτί του προγράμματος της γιορτής εκείνης, 40 χρόνια πριν. Η γραφομηχανή στο γραφείο των καθηγητών το είχε περάσει λίγο στραβά. Βρίσκω συγκινητική την ατέλεια αυτής της μικρής λεπτομέρειας. Όπως και το μπούκωμα κάποιων γραμμάτων από τον ατελή επιμερισμό της μελάνης στην ταινία της γραφομηχανής. Η ημερομηνία επάνω δεξιά είναι με δικά μου γράμματα κι έχει μπει αργότερα. Αν ποτέ δημιουργηθεί Μουσείο του Έκτου, το χαρτί αυτό ίσως βρει τη θέση του. Φωτογραφίες της εποχής έχουμε πολλές. Έντυπα όμως ελάχιστα.

Σωτήρης Ροδόπουλος

Mάρτης 2012