Επίκαιρο Έκτο

Καμιά φορά τα πάντα στη φύση συνωμοτούν για να τα ανακαλύψεις. Ψάχνοντας για ένα άσχετο θέμα στο Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο, πέσαμε πάνω στα Ελληνικά Επίκαιρα της 29/9/1971, τα οποία έκρυβαν δυο εκπλήξεις για το blog. Για τους νεώτερους που μας διαβάζουν, τα Ελληνικά Επίκαιρα (ή σκέτο Επίκαιρα) ήταν μικρά εβδομαδιαία ειδησεογραφικά φιλμάκια της γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών, τα οποία παιζόντουσαν στους κινηματογράφους λίγο πριν αρχίσει η κανονική ταινία. Ήταν δηλαδή μέρος του τελετουργικού της μεγάλης οθόνης, συνήθως μαζί με κάποιο «Μίκυ Μάους» (που περιμέναμε να δούμε τα παιδιά), τα «Προσεχώς», 2-3 διαφημίσεις (ποιος δεν θυμάται το «είμαι το πανίσχυρο ΒΙΜ»;) κλπ. Μιλάμε για εποχές που δεν είχε ακόμη εδραιωθεί η τηλεόραση και ο μαγικός κόσμος του σινεμά αποτελούσε μια σχετικά καλή και φτηνή οικογενειακή διασκέδαση, ιδίως τα Σαββατόβραδα.

Τα Επίκαιρα λοιπόν περιείχαν Ειδήσεις ή «Ειδήσεις», Μόδα, Αθλητικά κλπ. Ήταν μαυρόασπρα και για χρόνια ολόκληρα ακολουθούσαν την ίδια ροή και αισθητική. Μια ξύλινη αλλά πολύ καλή ορθοφωνητικά φωνή (Γαβάκης;) εξηγούσε το θέμα που βλέπαμε, το οποίο δεν κρατούσε πάνω από 10-15 δευτερόλεπτα (άλλωστε όλο το φιλμάκι σπάνια ξεπερνούσε τα 5-6 λεπτά) και στη συνέχεια περνάγαμε στο επόμενο θέμα και μετά στο επόμενο κλπ. Τα θέματα διαχωρίζονταν τεχνικά από ένα κινούμενο σχεδιάκι και από τη μουσική υπόκρουση που ήταν συνήθως ανάλαφρη κι ευχάριστη. Γενικά το όλο concept ήταν να τραβήξει το ενδιαφέρον αλλά να μην κουράσει. Να μην προλάβεις δηλαδή να σκεφτείς και πολύ για το τι ακριβώς είναι αυτό που βλέπεις. Να σου μείνει η εντύπωση ότι όλα πάνε τέλεια στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας. Όπως ήταν φυσικό χρησιμοποιήθηκαν για λόγους προπαγάνδας από όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις και ιδιαίτερα από τη χούντα. Ήταν άλλωστε στο DNA του concept των Επικαίρων γιατί η αρχική ιδέα ξεκίνησε από τα φιλμάκια εξύψωσης του ηθικού του πληθυσμού σε ΗΠΑ και Βρετανία, με νέα από το μέτωπο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που παρήγαγε τότε το αμερικανικό πεντάγωνο και πρόβαλαν όλοι οι κινηματογράφοι στις χώρες αυτές.

Τα Επίκαιρα της 29/9/1971 έχουν αρκετό ενδιαφέρον και θεωρούμε ότι είναι ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα του είδους. Βλέπουμε σε πρώτο πλάνο δικτάτορα (για τους παραγωγούς του φιλμ αποτελούσε είδηση και αντικείμενο προβολής η συνάντησή του με απόστρατο(!!!) αξιωματούχο του ΝΑΤΟ), βλέπουμε Πατακό με το περίφημο μυστρί, βλέπουμε αγροτικούς συνεταιρισμούς κι έργα στην επαρχία (η μόνιμη αγωνία του καθεστώτος ήταν αυτή, να δείχνει έργα), βλέπουμε κάτι ταλαίπωρους συμβολαιογράφους να τους τρώει ο ήλιος στο Ηρώδειο, βλέπουμε αμερικανούς βλαχοδήμαρχους να τους έχει καλέσει η χούντα (αυτή ήταν η άλλη αγωνία της, η διεθνής αναγνώριση), βλέπουμε μεγάλους εορτασμούς για την επέτειο της ανάδειξης της Αθήνας ως πρωτεύουσας (μιλάμε σοβαρά!), βλέπουμε ελάχιστα γελαστά πρόσωπα, βλέπουμε μόδα του Τσεκλένη για τα κορίτσια της Ολυμπιακής (θυμίζουμε επί Ωνάση ακόμα) και φυσικά βλέπουμε αθλητικά στα πλαίσια του «κάθε πόλη και στάδιο, κάθε χωριό και γυμναστήριο». Αυτή τη φορά την πλήρωσε η ομάδα του Πανιωνίου.

Σας αφήσαμε τελευταίο όμως το γεγονός των δυο εκπλήξεων. Η πρώτη έκπληξη είναι ότι βλέπουμε το κτίριο του Έκτου της εποχής εκείνης και μάλιστα για 16 ολόκληρα δευτερόλεπτα!!! Το θέμα είναι τα σχολεία που μόλις άρχισαν μαθήματα για τη νέα χρονιά 1971-72 και ανάμεσα σε άλλα έχουν τραβήξει πλάνα και από το σχολείο μας. Ναι αγαπητοί φίλοι και φίλες. Σε ένα σπάνιο ντοκουμέντο, θα δείτε το Έκτο όπως ήταν τότε. Είναι στο 4'33'' του φιλμ και έχει πρώτο πλάνο μια λήψη μέσα από το υπόστεγο του μπάσκετ!!! Στη συνέχεια μέχρι και το 4'49'' βλέπουμε άλλα εξωτερικά πλάνα του σχολείου καθώς και πολλά κορίτσια του ΙΒ' (που ήταν φαίνεται εκείνη την ημέρα πρωϊνές) αλλά είναι πάρα πολύ δύσκολο να ξεχωρίσουμε πρόσωπα.

Η δεύτερη έκπληξη αφορά τους ποδοσφαιρόφιλους της Τάξης και είναι μια σπάνια αναφορά σε διεθνή αγώνα του Πανιωνίου. Θα την δείτε από το 5'21'' έως το τέλος. Το συγκεκριμένο ματς σχετίζεται με τον Κορώνη και μια ξεγυρισμένη κοπάνα που κάναμε γιατί είχαμε απόγευμα –σχεδόν βραδάκι- σχολείο και δεν θα προλαβαίναμε το ματς (για το συγκεκριμένο γεγονός θα υπάρξει ξεχωριστή ανάρτηση σύντομα).  Άλλωστε όπως είδαμε, εκείνη την εβδομάδα πρωϊνά ήταν τα κορίτσια.

Λίγη προϊστορία. Την περίοδο 1970-71, ο Πανιώνιος είχε κάνει μια φοβερή πορεία στο πρωτάθλημα και το διεκδίκησε μέχρι το τέλος μαζί με την ΑΕΚ η οποία και το κατέκτησε τελικά. Ίσως και ελέω χούντας (η Δέσποινα όπως δήλωσε πρόσφατα στον Παπαχελά «ήταν ΑΕΚ»). Μάλιστα το επόμενο διάστημα η πρωταθλήτρια άρπαξε πολλούς παίκτες από τη δευτεραθλήτρια, όπως τους Θωμά Μαύρο, Δέδε, Μπάμπη Ιντζόγλου, Σκρέκη, Θεοφιλόπουλο κλπ. Τι τους ήθελε όλους αυτούς αν οι δικοί της που πήραν τον τίτλο ήταν καλύτεροι; Τέλος πάντων. Η ομαδάρα μας, λόγω της 2ης θέσης, πήρε το εισιτήριο για το Κύπελλο Ουέφα και στον πρώτο γύρο κληρώθηκε με την Ατλέτικο Μαδρίτης την οποία και απέκλεισε με 1-2 (το γκολ ο Λαγός με κεφαλιά) και 1-0 (το γκολ ο Θανάσης Ιντζόγλου με πέναλτι). Στη ρεβάνς λοιπόν του ματς της Μαδρίτης, η χούντα φαίνεται ότι ντρεπόταν για το χάλι του γηπέδου της Νέας Σμύρνης και υποχρέωσε τον Πανιώνιο να παίξει στο «Καραϊσκάκη» που ήταν το καλύτερο στάδιο της εποχής. Έτσι οι φανατικοί Πανιώνιοι της Τάξης εξέδραμαν προς τα εκεί γιατί δεν θα μπορούσαν να λείψουν από το «ιστορικό» αυτό ματς. Άλλωστε ο «Ιστορικός» δεν έχει και τόσα πολλά να θυμάται στην «ιστορία» του. Κύργιος-Ροδόπουλος λοιπόν, κοπάνα την τελευταία ώρα γιατί το ματς άρχιζε στις 8μμ και δεν θα προλάβαιναν. Μαζί τους είχε έρθει για συμπαράσταση -αν και βαμμένος βάζελος- και ο Γιώργος Γεωργακόπουλος (Μπέμπη πού είσαι;). Είχαμε μάλιστα πάει με τα πόδια μέχρι το Μοναστηράκι και πήραμε από εκεί τον Ηλεκτρικό για το Φάληρο. Δεν θυμόμαστε όμως πώς γυρίσαμε. Πιθανότατα με το Πράσινο μέσω Καλλιθέας και Συγγρού. Στο πρώτο ματς πάντως, αυτό της Μαδρίτης, ήμασταν μαζί αργά το βράδυ 5-6 συμμαθητές παρέα μετά από φροντιστήριο και το ακούσαμε στο ραδιόφωνο στο σπίτι του Λούλη από το σταθμό «των Ενόπλων», ο οποίος μετέδωσε μόνο το Β’ ημίχρονο. Για τις λεγόμενες μεγάλες ομάδες τα ΜΜΕ στην Ελλάδα είχαν (και έχουν) πάντα τηλεοπτική σύνδεση. Τον Πανιώνιο τον έριχναν μόνο στο ραδιόφωνο και μάλιστα μισό ματς και πολύ του ήταν. Πανιώνιος όμως δεν γίνεσαι για τους τίτλους και την προβολή. Πανιώνιος γίνεσαι για ό,τι αντιπροσωπεύει αυτή η ομάδα και δεν χρειάζεται να έχεις καν Μικρασιάτικη καταγωγή. Θυμίζουμε το σλόγκαν των Ρηγάδων στα τέλη της δεκαετίας του ’70 «Αν είσαι άντρας έξυπνος, αν είσαι και ωραίος, είσαι Πανιώνιος και ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος». Ο νοών νοείτω :)

Κάντε ένα κλικ λοιπόν για τα Επίκαιρα της 29/9/1971 και καλή διασκέδαση.

ekto1972